اضطراب و افسردگی دو حالت روانشناختی متفاوت هستند که بیشتر علائمشان شبیه همدیگه است. از طرفی تفاوت اضطراب و افسردگی بسیار کمه؛ به همین علت تشخیص این دو از همدیگه سخت خواهد بود. برای شناخت بهتر فرق اضطراب و افسردگی قراره در طول این مقاله به تفصیل هر دو را بررسی و سعی کنیم شناخت کاملی از هر کدوم به دست آوریم. پس با ما همراه باشید.
اضطراب علائم بسیار گستردهای دارد که معمولا شدت بروز آنها در افراد مختلف متفاوت است. ۹ نشانه بارز اضطراب عبارتند از:
تفاوت بین اضطراب و افسردگی به شرح زیر است. توجه داشته باشید گاهی این دو اختلال میتوانند تا حد زیادی مشابه یکدیگر باشند.
درباب فرق اضطراب و افسردگی باید بگویم که اضطراب بهعنوان یک واکنش طبیعی به تنشها و خطرها شناخته میشود. این حالت ممکن است با خواب نامنظم، تنش عضلانی، نگرانی مداوم، ناراحتی، خستگی و تمرکز کم همراه شود. اضطراب میتواند در مواجهه با موقعیتهای ناگوار و چالشهای زندگی بروز پیدا کند. اما وقتی که اضطراب به طور مداوم و بیشازحد در زندگی فرد اتفاق بیافتد و کیفیت زندگی شان را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است به اختلال اضطرابی تبدیل شود.
افسردگی یک حالت روحی است که با کاهش احساس شادی، کاهش انرژی، عدم علاقه به فعالیتهای روزمره، خستگی، خواب بیشازحد یا خواب ناکافی، افکار منفی و احساسات ناامیدی همراه میشود. در برخی موارد، افسردگی میتواند برای مدت طولانی و مزمن باقی مانده و به اختلال افسردگی تبدیل شود.
افسردگی یک اختلال روانی است که میتواند بر افراد مختلف به شکلهای متفاوت تاثیر بگذارد. علائم، شدت، مدت زمان و عوامل ایجاد کننده افسردگی ممکن است در هر فرد متفاوت باشد. برای مثال، برخی افراد ممکن است از از دست دادن اشتها، خواب آلودگی، احساس بیارزشی و افکار خودکشی رنج ببرند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است پرخوری، بیخوابی، اضطراب و عصبانیت داشته باشند. همچنین بعضی از افراد ممکن است فقط یک دوره از افسردگی را تجربه کنند، درحالیکه بعضی دیگر ممکن است در طول زندگی خود چندین دوره از افسردگی را تحمل کنند.
افسردگی همچنین به چندین نوع تقسیم میشود که هرکدام ویژگیها و علائم خاص خود را دارند. برخی از انواع آن عبارتند از:
علت دقیق اینکه چرا فقط برخی از افراد دچار افسردگی میشوند، هنوز به طور کامل مشخص نیست. افسردگی یک اختلال پیچیده است که شامل عوامل مختلفی میشود. در زیر برخی از عوامل معمول که ممکن است در بروز افسردگی نقش داشته باشند را بررسی میکنیم:
مدل آمادگی-استرس یا مدل آمادگی-تنش یک مدل روانشناختی است که برای توضیح و پیشبینی واکنشهای فرد در مواجهه با استرس و تنشها استفاده میشود و با مطالعه این مطلب فرق اضطراب و افسردگی با استرس را بهتر درک میکنید. این مدل بر اساس فرضیهای استوار است که میگوید تفاوتهای فردی باعث میشود که افراد بهطور متفاوتی به استرس و تنشها واکنش نشان دهند. در این مدل، آمادگی به مجموعهای از منابع فردی اشاره دارد که شامل مهارتها، استراتژیهای مقابله، اعتقادات و ارزشها، شبکههای اجتماعی و سایر منابع داخلی و خارجی است. سطح آمادگی فرد نشان میدهد که چقدر قادر به مقابله با استرس و تنشها است.
استرس به وضعیتی اشاره دارد که نیازها و تقاضاهای فرد بیش از آمادگی او است. واکنش فرد به استرس و تنشها، شامل رفتارها، احساسات و تفکرات او میشوند. واکنشها شامل تمرکز بر مشکل، تحلیل مسئله، استفاده از راهبردهای مقابله مثبت یا منفی، احساسات مانند: نگرانی، خشم، اضطراب و تفکرات منفی مانند ترس است.
مدل آمادگی-استرس نشان میدهد که چگونه سطح آمادگی فرد و واکنشهایی که او نشان میدهد، با هم در ارتباط هستند. این مدل میتواند به فهم بهتر و مدیریت بهتر استرس و تنشها در زندگی روزمره کمک کند.
نظریه دیگری که فرق اضطراب و افسردگی را به شما نشان میدهد، نظریه شناختی افسردگی است. نظریه شناختی بر اساس این فرضیه میباشد که نگرشها، باورها و تفکرات منفی، عوامل اصلی در بروز و حفظ افسردگی هستند. برخلاف دیدگاههای دیگر که بیماری افسردگی را به عوامل بیوشیمیایی یا عوامل خارجی نسبت میدهند، نظریه شناختی افسردگی معتقد است که نحوه تفکر و تفسیر فرد از رویدادها و موقعیتها، نقش اساسی در بروز افسردگی دارد. بر اساس این نظریه، تفکر منفی، تمرکز بر عوامل منفی و تشدید احساسات منفی میتواند به افسردگی منجر شود.
عوامل اصلی نظریه شناختی افسردگی که عامل شناخت فرق اضطراب و افسردگی هستند؛ عبارتاند از:
در این بخش انواع اضطراب از نظر روانشناسی را برایتان آوردهایم که با شناخت اضطراب، فرق اضطراب و افسردگی را بهتر تشخیص دهید. از دید روانشناسی ۷ نوع اضطراب وجود دارد. که در ادامه به بیان آنها می پردازیم:
اضطراب فراگیر گستردهترین نوع اضطراب است که معمولا طیف وسیعی از علائم دیگر انواع اضطراب را نیز شامل میشود. این اضطراب ابعاد مختلف روحی و جسمی افراد را تحت تاثیر قرار داده و میتواند تغذیه و خواب آنها را مختل کند. در ادامه نشانههای اضطراب فراگیر را معرفی میکنیم.
علت اختلال اضطراب فراگیر هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل مختلفی ازجمله عوامل ژنتیکی، محیطی و تجربیات زندگی میتوانند نقش داشته باشند،.
درمان اختلال اضطراب فراگیر شامل ترکیبی از روشها است، ازجمله درمان دارویی و مشاوره روانشناختی (مانند تکنیکهای مدیریت استرس و آموزش مهارتهای مقابله با اضطراب).
اضطراب اجتماعی بهعنوان فوبیای اجتماعی (Social Anxiety Disorder – SAD) شناخته میشود که یکی از اختلالات روانی است. این اختلال با اضطراب و نگرانی شدید در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی همراه است.
علایم و نشانههای اختلال اضطراب اجتماعی شامل موارد زیر میشوند:
علایم اختلال هراس میتواند بر اساس نوع و میزان اختلال متفاوت باشد. برخی از علایم عمومی اختلال هراس عبارتند از:
آگورافوبیا نوعی شایع از اضطراب است که معمولا به اضطراب فردی در مواجهه با موقعیتهای خاص اطلاق میشود. در ادامه برخی از جنبههای اگورافوبیا را معرفی کردهایم.
فوبیای خاص، به معنای ترس بیمنطق و شدید از شیء یا موقعیت خاصی است. این ترس به گونهای قوی و غیرقابل کنترل است که فرد مبتلا از مواجهه با آن شیء یا موقعیت اجتناب میکند و میتواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. فوبیاها میتوانند در مورد هر شیء یا موقعیتی وجود داشته باشند، مانند: ترس از حشرات، ترس از ارتفاعات، ترس از خون، ترس از پرواز و غیره. این ترس میتواند به گونهای شدید باشد که فرد مبتلا از مواجهه با آن شیء یا موقعیت اجتناب کرده و تلاش کند تا از آن دوری کند.
وسواس فکری اجباری (OCD) یک اختلال روانی است که با فکرها و ایدههای تکراری و ناخواسته (وسواس) و عملکردهای تکراری و مکرر (اجبار) همراه است. افراد مبتلا به OCD ممکن است تلاش کنند تا از وقوع اتفاقات ناخواسته و تصویرهای ذهنی خود از حوادث احتمالی جلوگیری کنند. این افراد احساس ناامنی و اضطراب شدیدی در صورت عدم انجام روتینها و رفتارهای اجباری تجربه میکنند.
علایم و نشانههای اختلال وسواس فکری اجباری شامل موارد زیر میشود:
اگرچه اغلب مردم بر آسیبهای جسمی سانحه تمرکز میکنند و در صدد درمان آن هستند، اما واقعیت این است که آسیبهای روحی میتوانند به مراتب تاثیرگذارتر و طولانیتر باشند. معمولا خاطرات یک سانحه دلخراش تا مدتها و یا حتی تا آخر عمر دست از سر افراد بر نمیدارد و باید هرچه زودتر درمان شود. در ادامه برخی از نشانههای اختلال استرس پس از سانحه را بررسی میکنیم.
جمعبندی
تفاوت اضطراب و افسردگی در این است که اضطراب معمولا به تنش و نگرانی مربوط میشود و باعث ایجاد احساس تنش و عدم آرامش خواهد شد. از طرفی، افسردگی احساسی است که باعث کاهش انرژی، احساس ناامیدی و افکار منفی مرتبط با خودکشی میشود. در این مقاله با طیف وسیعی از انواع اضطراب آشنا شدیم، از اضطراب فراگیر گرفته تا آگورافوبیا و استرس پس از حادثه، باید دانست که پنهان کردن عواطف و مشکلات روانی هیچگاه به درمان آنها منجر نمیشود؛ اینکار مانند این است که زبالههای داخل خانه را در کمدی پنهان کنیم و وانمود کنیم هیچ زبالهای اینجا وجود ندارد؛ در حالی که بالاخره روزی بوی زبالهها همه چیز را آشکار خواهد کرد.
در مواجه با اضطراب و استرس ابتدا به یاد بیاورید که تنها نیستید و افراد بسیاری با این بیماری روبهرو هستند؛ مشکل خود را یک روانشناس متخصص به اشتراک بگذارید و روند درمان را هرچه زودتر آغاز کنید. امیدواریم مطالب این بلاگ برایتان مفید بوده باشد. در ادامه می تونید از دوره مدیریت اضطراب و استرس در زندگی فردی و شغلی برای درمان هم استفاده کنید.
منابع:
آکادمی همراه اول با هدف تربیت، توسعه و توانمندسازی نیروی انسانی در اکوسیستم دیجیتال در تابستان ۹۹ آغاز به کار کرده است. آکادمی به پشتوانهی تجربهی آموزش و توسعهی نیروی انسانی همراهاول میکوشد نیازهای آموزشی عمومی، تخصصی و شکاف میان تحصیلات آکادمیک و فضای کار را پوشش دهد.