به نظر می‌رسد آینده هوش مصنوعی یک چشم انداز سریع و در حال تغییر است. زیرا نوآوری‌های فعلی در این زمینه با چنان سرعتی در حال شتاب هستند که انسان را بسیار گیج می‌کنند. این روزها هوش مصنوعی در حال شکل دادن آینده بشریت در صنایع مختلف است. حدوداً ۴۴ درصد از سازمان‌ها و شرکت‌ها به دنبال سرمایه گذاری در AI و ادغام آن در کسب و کار خود هستند. از ۹۱۳۰ Patent (سند ثبت اختراع) دریافت شده توسط مخترعان IBM در سال ۲۰۲۱، حدود ۲۳۰۰ مورد مربوط به هوش مصنوعی بود. تأثیر آینده هوش مصنوعی بر زندگی مردم غیرقابل‌انکار است و AI به دنبال تغییر جهان می‌گردد اما دقیقاً چگونه؟ با ما همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.

رشد عجیب هوش مصنوعی در سال‌های اخیر

قبل از کاوش در آینده AI باید ابتدا درک کنید که هوش مصنوعی چیست و در حال حاضر کجاست. هوش مصنوعی توانایی ربات‌ها یا ماشین‌های کنترل‌شده توسط کامپیوتر برای انجام کارهایی است که با هوشمندی مرتبط هستند. AI شاخه‌ای از علم کامپیوتر است که به دنبال ایجاد ماشین‌های هوشمندی می‌گردد که رفتار انسان را بازسازی کنند. AI بر اساس قابلیت‌هایش در سه دسته طبقه‌بندی می‌شود:

• هوش مصنوعی ضعیف: قادر به انجام هوشمندانه وظایف خاص است.
• هوش مصنوعی عمومی: به ماشین‌هایی گفته می‌شود که هوش انسانی را تقلید می‌کنند.
• ابر هوش مصنوعی: به AI خودآگاه اشاره دارد که دارای ویژگی‌های شناختی برتری نسبت به انسان‌ها است. در این سطح ماشین‌ها با توانایی‌های شناختی خود قادرند هر کاری را که یک انسان می‌کند انجام دهند.

آینده هوش مصنوعی چگونه خواهد بود؟

عملاً هیچ صنعت بزرگی وجود ندارد که تحت تاثیر هوش مصنوعی مدرن یا همان هوش مصنوعی ضعیف قرار نگرفته باشد. هوش مصنوعی ضعیف عملکردهای عینی را با استفاده از مدل‌های آموزش داده شده انجام می‌دهد و اغلب در دسته‌های یادگیری عمیق یا یادگیری ماشینی قرار می‌گیرد. این امر به‌ویژه در چند سال گذشته بیشتر به چشم می‌خورد؛ زیرا جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به لطف اتصال قوی اینترنت اشیاء، تکثیر دستگاه‌های متصل و پردازش کامپیوتری سریع‌تر افزایش یافته است.

• AI در آموزش

هوش مصنوعی در آموزش، روش یادگیری انسان‌ها در تمام سنین را تغییر خواهد داد. استفاده هوش مصنوعی از یادگیری ماشینی، پردازش زبان طبیعی و تشخیص چهره به دیجیتالی کردن کتاب‌های درسی، تشخیص سرقت ادبی و سنجش احساسات دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مشخص شود چه کسی درس یاد می‌گیرد یا چه کسی خسته یا کسل است.

• AI در تولید

تولید سال‌هاست که از هوش مصنوعی سود می‌برد. با بازوهای رباتیک مجهز به هوش مصنوعی و سایر ربات‌های تولیدی که قدمت آن‌ها به دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ برمی‌گردد، این صنعت به‌خوبی با قدرت‌های هوش مصنوعی سازگار شده است. این ربات‌ها در کنار انسان‌ها کار می‌کنند تا بخش محدودی از وظایف مانند چیدمان یا مونتاژ را انجام دهند.

تصویر۲

• AI در حمل‌ونقل

حمل‌ونقل یکی از صنایعی است که توسط هوش مصنوعی به شدت تغییر خواهد کرد. برنامه ریزان سفر یا ماشین‌های خودران با هوش مصنوعی تنها بخش‌هایی از نحوه رسیدن ما از نقطه A به نقطه B هستند که تحت تأثیر AI قرار می‌گیرند.

• AI در درمان

در حال حاضر هوش مصنوعی در بخش مراقبت‌های بهداشتی نحوه تعامل انسان‌ها با ارائه دهندگان خدمات پزشکی را تغییر داده است. به لطف قابلیت‌های تجزیه‌وتحلیل داده‌های بزرگ، هوش مصنوعی به شناسایی دقیق‌تر و سریع‌تر بیماری‌ها، سرعت بخشیدن و ساده‌سازی کشف دارو حتی نظارت بر بیماران از طریق دستیاران پرستار مجازی کمک می‌کند.

• AI در خدمات مشتری

اکثر مردم از پاسخ دادن به تماس ربات‌ها وحشت دارند اما هوش مصنوعی در خدمات مشتری قادر است تا ابزارهای مبتنی بر داده‌ای را در اختیار این صنعت قرار دهد که هم برای مشتری و هم برای ارائه‌دهندگان مفید است. این ابزارها بیشتر به شکل چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی هستند.

• AI در رسانه

در صنعت روزنامه‌نگاری هم از هوش مصنوعی استفاده می‌شود و همچنان از آن بهره می‌برند. اما با ورود ابزارهای نوشتن هوش مصنوعی مولد مانند ChatGPT به بازار، سؤالات در مورد استفاده از آن‌ها زیاد شده است.

آینده هوش مصنوعی رباتیک چیست؟

هوش مصنوعی تعامل انسان و ربات، فرصت‌های همکاری و ارتقا کیفیت را افزایش می‌دهد. بخش صنعتی در حال حاضر از ربات‌ها در کنار انسان‌ها برای انجام آزمایشات و کارهای مونتاژ استفاده می‌کند. پیشرفت‌های هوش مصنوعی به ربات‌ها کمک می‌کند تا رفتار انسان را بیشتر تقلید کنند. آینده شغلی هوش مصنوعی به این سمت خواهد رفت که ربات‌ها بهتر با نیروی کار ادغام می‌شوند و کارایی آن‌ها در مقایسه با کارکنان انسانی بهتر می‌شود. طراحان ربات از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند تا به خلاقیت‌های خود قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند موارد زیر را بیفزایند:

• انجام کارهای ظریف

هوش مصنوعی به ربات‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های حرکتی ظریف مورد نیاز برای گرفتن اشیا را بدون از بین بردن آیتم به دست آورند.

• کنترل حرکت و ناوبری

ربات‌ها دیگر نیازی به هدایت انسان در مسیرها و جریان‌های فرآیند ندارند. هوش مصنوعی، ربات‌ها را قادر می‌سازد تا محیط خود را تجزیه‌وتحلیل کنند و به حرکت درآیند. این قابلیت حتی در دنیای مجازی نرم افزار نیز صدق می‌کند. هوش مصنوعی به فرآیندهای نرم‌افزاری ربات کمک می‌کند تا از تنگناهای جریان یا استثناهای فرآیند جلوگیری کنند.

• بینایی کامپیوتری

ربات‌ها این توانایی را دارند تا اشیایی را که با آن‌ها ملاقات می‌کنند شناسایی و تشخیص دهند، جزئیات را درک کنند و یاد بگیرند چگونه از موارد خاص اجتناب کنند.

• NLP و درک دنیای واقعی

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (ML) به ربات‌ها کمک می‌کند تا محیط اطراف خود را بهتر درک کنند، الگوها را شناسایی کرده و داده‌ها را درک کنند. این پیشرفت‌ها باعث افزایش استقلال ربات و کاهش اتکا به عوامل انسانی می‌شود.

خطرات هوش مصنوعی برای بشر

جامعه فناوری مدت‌هاست در مورد تهدیدات ناشی از هوش مصنوعی بحث می‌کند. اتوماسیون مشاغل، انتشار اخبار جعلی و مسابقات تسلیحاتی به‌عنوان برخی از بزرگ‌ترین خطرات ناشی از هوش مصنوعی مطرح شده است. در ادامه خطرات هوش مصنوعی را بیشتر بررسی می‌کنیم.

عدم شفافیت

درک مدل‌های هوش مصنوعی و یادگیری عمیق حتی برای کسانی که مستقیماً با این فناوری کار می‌کنند هم دشوار است. این امر منجر به عدم شفافیت در مورد چگونگی و چرایی نتیجه‌گیری هوش مصنوعی می‌شود و توضیحی در مورد اینکه الگوریتم‌های هوش مصنوعی از چه داده‌هایی استفاده می‌کنند یا اینکه چرا ممکن است تصمیم‌های مغرضانه یا ناایمن بگیرند ایجاد نمی‌کند.

از دست دادن شغل به دلیل اتوماسیون AI

اتوماسیون شغلی مبتنی بر هوش مصنوعی یک نگرانی مبرم است؛ زیرا این فناوری در صنایعی مانند بازاریابی، تولید و مراقبت‌های بهداشتی پذیرفته شده و مسئولین شرکت گلدمن ساکس (شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی) بیان کردند ۳۰۰ میلیون شغل تمام وقت ممکن است به دلیل اتوماسیون هوش مصنوعی از بین بروند. 

همان‌طور که ربات‌های هوش مصنوعی باهوش‌تر و ماهرتر می‌شوند، نیاز به انسان‌ها کاهش می‌یابد. تخمین زده شده تا سال ۲۰۲۵ هوش مصنوعی ۹۷ میلیون شغل جدید ایجاد می‌کند و بسیاری از کارمندان مهارت‌های مورد نیاز برای این نقش‌های فنی را نخواهند داشت، درصورتی‌که شرکت‌ها نیروی کار خود را ارتقاء ندهند، ممکن است از این مسیر عقب بمانند.

دست‌کاری اجتماعی از طریق الگوریتم‌های AI

دست‌کاری اجتماعی نیز یکی از خطرات هوش مصنوعی است. رسانه‌ها و اخبار آنلاین با توجه به تصاویر و ویدیوهای تولید شده توسط هوش مصنوعی، تغییر صدا و همچنین دیپ‌فیک‌هایی که در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی نفوذ کردند تحت تأثیر قرار گرفتند. این فناوری‌ها ایجاد عکس‌ها، فیلم‌ها، کلیپ‌های صوتی واقعی یا جایگزینی تصویر یک چهره با چهره دیگر را آسان کردند.

نظارت اجتماعی با فناوری AI

نمونه بارز این مشکل استفاده چین از فناوری تشخیص چهره در ادارات، مدارس و سایر مکان‌ها است. دولت چین علاوه بر ردیابی حرکات یک فرد ممکن است داده‌های کافی برای نظارت بر فعالیت‌ها، روابط و دیدگاه‌های سیاسی یک فرد جمع آوری کند و این اتفاق خطرناکی خواهد بود.

عدم حفظ حریم خصوصی داده‌ها

اگر با یک چت‌بات هوش مصنوعی بازی کرده باشید یا یک فیلتر چهره هوش مصنوعی را به‌صورت آنلاین امتحان کرده باشید پس داده‌های شما در حال جمع آوری است اما به کجا می‌رود و چگونه از آن استفاده می‌شود؟ سیستم‌های هوش مصنوعی اغلب داده‌های شخصی را برای سفارشی‌سازی تجربیات کاربر یا کمک به آموزش مدل‌های هوش مصنوعی که استفاده می‌کنید جمع‌آوری می‌کنند، مخصوصاً اگر آن ابزارها رایگان باشند. زمانی که داده‌ها به سیستم هوش مصنوعی منتقل می‌شوند، ممکن است در دسترس کاربران دیگر قرار بگیرند؛ به‌عنوان‌مثال در سال ۲۰۲۳ باگی در ChatGPT وجود داشت که به برخی از کاربران اجازه داد تاریخچه چت کاربر فعال دیگری را ببینند.

تعصبات ناشی از AI

اشکال مختلف سوگیری هوش مصنوعی نیز مضر هستند. «اولگا روساکوفسکی» استاد علوم کامپیوتر پرینستون در صحبت با نیویورک تایمز گفت تعصب هوش مصنوعی فراتر از جنسیت و نژاد است. علاوه بر داده‌ها و سوگیری الگوریتمی (که مورد دوم می‌تواند اولی را تقویت کند.) هوش مصنوعی توسط انسان‌ها توسعه می‌یابد و انسان‌ها ذاتاً سوگیری دارند.

نابرابری اجتماعی و اقتصادی در نتیجه AI

اگر شرکت‌ها از پذیرش سوگیری‌های ذاتی موجود در الگوریتم‌های هوش مصنوعی خودداری کنند، ممکن است از طریق استخدام مبتنی بر هوش مصنوعی، ابتکارات DEI خود را به خطر بیندازند. این ایده که هوش مصنوعی ویژگی‌های یک نامزد را از طریق تجزیه‌وتحلیل‌های چهره و صدا اندازه‌گیری می‌کند، همچنان با تعصبات نژادی آلوده است و همان شیوه‌های استخدام تبعیض‌آمیز را بازتولید می‌کند.

سلاح‌های خودگردان که توسط AI کار می‌کنند

همان‌طور که اکثر اوقات دیدیم پیشرفت‌های تکنولوژیک برای اهداف جنگی مهار شده است. وقتی صحبت از هوش مصنوعی به میان می‌آید برخی مشتاق هستند تا قبل از اینکه خیلی دیر شود کاری در مورد آن انجام دهند. در نامه‌ای سرگشاده در سال ۲۰۱۶، بیش از ۳۰۰۰۰ نفر از جمله محققان هوش مصنوعی و رباتیک از سرمایه‌گذاری در سلاح‌های خودران با سوخت هوش مصنوعی عقب‌نشینی کردند. این مسئله یکی از نگران‌کننده‌ترین خطرات هوش مصنوعی است.

بحران‌های مالی

صنعت مالی پذیرای مشارکت فناوری هوش مصنوعی در فرآیندهای مالی و معاملات روزمره است. معاملات الگوریتمی می‌توانند مسئول بحران مالی بعدی ما در بازار باشند. هرچند که الگوریتم‌های هوش مصنوعی تحت تأثیر خطای انسانی قرار نمی‌گیرند، اما به هم پیوستگی بازارها و عواملی مانند اعتماد بیش از حد انسان‌ها به این سیستم، باعث بروز مشکلاتی در امور مالی خواهد شد.

از دست دادن نفوذ انسانی

اتکای بیش‌ازحد به فناوری هوش مصنوعی منجر به از بین رفتن نفوذ انسانی و فقدان عملکرد انسانی در برخی از بخش‌های جامعه می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال استفاده از AI در مراقبت‌های بهداشتی منجر به کاهش همدلی و استدلال انسان می‌شود و استفاده از هوش مصنوعی مولد برای تلاش‌های خلاقانه می‌تواند خلاقیت و بیان احساسی انسان را کاهش دهد.

تعامل بیش‌ازحد با سیستم‌های هوش مصنوعی باعث کاهش مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی با همتایان می‌شود. بنابراین درحالی‌که هوش مصنوعی برای خودکار کردن کارهای روزانه بسیار مفید است اما برخی این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا ممکن است هوش، توانایی‌ها و نیاز کلی انسان به جامعه را کاهش دهد یا خیر! این نگرانی وجود دارد که هوش مصنوعی آن‌قدر سریع پیشرفت کند که هوشیار شود و فراتر از کنترل انسان عمل کند.

یادگیری هوش مصنوعی چه تاثیری در آینده ما دارد؟

اگر به این فکر می‌کنید که هوش مصنوعی چگونه آینده را تغییر می‌دهد بدانید که تنها نیستید. شما می‌توانید برخی از نگرانی‌هایتان را برطرف کنید. با توجه به نحوه ارائه هوش مصنوعی در رسانه‌ها به‌ویژه در برخی از فیلم‌های علمی تخیلی مورد علاقه‌مان بدیهی است که توسعه این فناوری نگرانی‌هایی را در مورد اینکه روزی انسان‌ها بیکار شوند به وجود آورد.

 از این گذشته، بسیاری از مشاغل که قبلاً توسط دستان انسان انجام می‌شدند با پیشرفت فناوری کاملاً مکانیزه شدند. بنابراین منطقی است که نگران باشیم توسعه رایانه‌های هوشمند ممکن است پایانی برای اشتغال انسان باشد. اما واقعیت این است که مشاغل همچنان برای همه ما وجود خواهند داشت؛ اما به گونه‌ای دیگر! این پاسخ اساسی به «آینده شغلی هوش مصنوعی» است. 

اگر می‌خواهید در آینده بیکار نشوید و همچنان جایگاه شغلی خود را داشته باشید، باید بتوانید با این فناوری پیشرو کار کنید. بدین منظور بهترین پیشنهاد، شرکت در بوتکمپ هوش مصنوعی و پایتون آکادمی همراه اول است. در این دوره، صفر تا صد آنچه که برای کار کردن با هوش مصنوعی نیاز دارید، آموزش داده خواهد شد.

منابع: