بحث زیرساخت یک مسئله مهم و اساسی در حوزه توسعه نرمافزار و فناوری اطلاعات به شمار میرود؛ از همین رو، وجود تیمی که بتواند این مسائل را حل کند، لازم و ضروری است. اینجاست که DevOps به عنوان یک راهحل کارآمد وارد عمل میشود! اما تیم devops چیست و چه وظایفی را بر عهده دارد؟ در این مقاله به طور کامل به این سوال پاسخ دادهایم. اگر شما نیز علاقهمند به فعالیت در این حوزه بوده و قصد جمعآوری اطلاعات اولیه برای آغاز این مسیر هیجانانگیز را دارید، مطالعه این مقاله کاملاً مناسب شماست!
دواپس (DevOps) یک روش مهندسی نرمافزار و مجموعهای از ابزارها و شیوههایی است که فرایندهای بین تیمهای توسعه نرمافزار و عملیات IT را خودکار و یکپارچه میکند. در واقع هماهنگی میان این دو تیم را تقویت کرده و بر توانمندسازی تیم، ارتباطات و همکاری بین تیمی تأکید دارد.
جنبش DevOps در حدود سال ۲۰۰۷ آغاز شد؛ زمانی که جوامع توسعه نرمافزار و عملیات IT نگرانیهایی را در مورد مدل سنتی توسعه نرمافزار و روش Agile مطرح کردند. در مدل سنتی، محلی که تیم توسعهدهندگان کد مینوشتند، با محلی که تیم عملیات، آن را مستقر و پشتیبانی میکردند، فرق داشت. در واقع، روش Agile مشابه دواپس بود؛ با این تفاوت که تیم عملیات را شامل نمیشد و تمرکزش بر روی تیم توسعهدهندگان بود. این موضوع باعث میشد تا هماهنگی بین این دو تیم سخت و پیچیده باشد. اینجا بود که ایده دواپس شکل گرفت.
اصطلاح DevOps، ترکیبی از کلمات توسعه و عملیات بوده و منعکسکننده ادغام این رشتهها با همدیگر است.
تیم DevOps شامل توسعهدهندگان و عملیات IT است که در طول چرخه عمر محصول به طور مشترک کار میکنند تا سرعت و کیفیت انتشار نرمافزار را افزایش دهند. این عمل، یک روش جدید و بهنوعی تغییری فرهنگی در مهندسی نرمافزار است که پیامدهای مهمی برای تیمها و سازمانهایی دارد که با یکدیگر کار میکنند.
بیایید برای اینکه بهتر درک کنیم نحوه عملکرد devops چیست، با یک مثال پیش رویم:
فرض کنید شرکتی فروشگاه آنلاین بزرگی دارد که انواع محصولات الکترونیکی را ارائه میدهد.
حالا تصور کنید تیم توسعه در شرکت مفروض، تصمیم گرفته بازاریابی جدیدی برای سایت آنلاینش انجام دهد. هدف از آن نیز بهبود تجربه خرید مشتریان و افزایش فروش است. برای این کار، توسعهدهندگان شروع به برنامهنویسی و ایجاد کدهای جدید میکنند.
پس از اتمام کار تیم توسعهدهندگان، کدهای جدید با کمک تیم دواپس، در محیطی آزمایشی (Staging) تست شده و سپس با استفاده از ابزارهای دواپس، این تغییرات به صورت خودکار به محیط تولید، منتقل میشوند. در این فرآیند، تیم عملیات اطمینان حاصل میکند که تغییرات جدید هیچ اختلالی در عملکرد سیستم ایجاد نمیکنند و به طور پیوسته میتوانند محیط تولید را بهروزرسانی کنند.
این رویکرد مؤثر دواپس به شرکت مربوطه این امکان را میدهد که با بهبود مداوم سرویسها و اضافهکردن ویژگیهای جدید، به خوبی نیازهای مشتریان را برطرف کند.
هدف دواپس، استفاده از ابزارهای موثر برای کمک به تیمها جهت استقرار سریع و قابلاعتماد محصول و جلبتوجه مشتریان است. این ابزارها باید کارهای دستی را خودکار کنند، در مدیریت چالشهای پیچیده به تیمها کمک کنند و سرعت عمل مهندسان را افزایش دهند.
چرخه عمر یا همان نقشه راه دواپس شامل مراحل زیر است:
برنامهریزی، شامل زمانبندی و استفاده از ابزارهای مناسبی است که بهمنظور اطمینان از اینکه تیم DevOps میداند چه وظایفی در دست انجام است، چه کارهایی باید انجام شود و آیا خطرات عقب ماندن از برنامه وجود دارد یا خیر، به کار میروند. ابزارهایی مانند Confluence و Jira به تیمهای دواپس کمک میکنند تا به یک چرخه مدیریت پروژه یکپارچه و کارآمد دست یابند و از تحویل بهموقع محصول اطمینان حاصل کنند.
توسعهدهندگان برای استقرار سریع کد، به محیطهای توسعه و آزمایش نیاز دارند تا موقع بروز هر مشکلی، بتوانند بهسرعت مرحله توسعه و آزمایش را پیش ببرند. ابزار Docker سازگاری خوبی با این مرحله داشته و محیطهای مناسب برای توسعه، ساخت، آزمایش و تولید قابلتکرار را فراهم میکند. سایر ابزارهای محبوب برای این مرحله عبارتاند از Kubernetes، Terraform، Chef، Ansible و Puppet.
در این مرحله، باید به دنبال ابزارهایی مانند Jenkins، CircleCI و GitLab CI بود که به کمک آنها میتوان تست و استقرار کد را بهراحتی انجام داده و زمان و تلاش اختصاصدادهشده را بدون به خطر انداختن کیفیت کد یا تجربه کاربر به حداقل رساند.
هنگامی که نرمافزار به محیط تولید منتقل میشود، برای اطمینان از عملکرد پایدار و افزایش رضایت مشتری باید بر آن نظارت شود. این مرحله شامل تجزیهوتحلیل عملکرد، ثبت گزارش، افزایش هشدارهای هوشمند در مورد مسائل مختلف، جمعآوری بازخورد مشتریان و … است. ابزارهای انجام این وظایف عبارتاند از Prometheus، Grafana، Elastic (ELK) Stack، Splunk و Sumo Logic.
وقتی تیم یا سازمانی از فرهنگ، شیوهها و ابزارهای DevOps استفاده میکند، میتواند به اهداف شگفتانگیزی دست یابد؛ چرا که هدف دواپس همین است که با ایجاد هماهنگی میان تیمها، بهرهوریشان را افزایش دهد اما اهداف و مزایای devops چیست؟ در ادامه مزیتهای ویژه دواپس را شرح میدهیم:
Agile یک رویکرد تکراری برای مدیریت پروژه و توسعه نرمافزار است که بر همکاری، بازخورد مشتری و انتشار سریع تمرکز دارد. این روش در اوایل دهه ۲۰۰۰ از صنعت توسعه نرمافزار پدید آمد و به تیمهای توسعه کمک کرد تا به شرایط متغیر بازار و خواستههای مشتری واکنش نشان دهند و با آنها سازگار شوند.
هنگامی که روش Agile در اوایل دهه ۲۰۰۰ مورد پذیرش گسترده قرار گرفت، روش توسعه نرمافزار و سایر محصولات تغییر پیدا کرد. با اینحال، پس از چند سالی که به یک استاندارد صنعتی تبدیل شده بود، تیمهای توسعهدهندگان و عملیات با چالشهایی روبرو شدند. چرا که فرآیندها و الزامات تیم عملیاتی که محصولات نرمافزاری را مستقر و مدیریت میکردند، در این روش نادیده گرفته شده بودند.
این موضوع منجر به ایجاد دواپس شد؛ رویکردی که تیمهای توسعه و عملیات را همسو میکرد. حال سوال اینجاست که آیا دواپس جایگزین Agile شده است؟ یا این دو رویکرد مکمل یکدیگرند؟ در پاسخ به این سؤالات باید بگوییم که به نظر میرسد که هم تفاوتها و هم شباهتهایی بین این دو وجود دارد. جالب است بدانید که Agile و DevOps میتوانند هر دو به صورت انحصاری در یک سازمان وجود داشته باشند.
یکی از سوالاتی که علاقهمندان به دواپس اغلب میپرسند، این است که مهارتهای مورد نیاز برای تبدیلشدن به یک مهندس devops چیست؟
قبل از اینکه به این موضوع بپردازیم، ابتدا بهتر است به این سؤال پاسخ دهیم که اصلاً devops engineer چیست و به چه کسی مهندس دواپس میگویند؟
در بالا توضیح دادیم که devops چیست و چه کاربردی دارد. بر اساس همان توضیح، هر کسی که بتواند زیرساختهای فناوری اطلاعات در نرمافزارها را مدیریت کرده و ارتباطی موثر و هماهنگ میان دو تیم عملیات و توسعهدهندگان ایجاد کند، عنوان devops engineer را به خود اختصاص میدهد.
حالا برگردیم به اصل موضوع! چه مهارتهایی برای تبدیلشدن به مهندس دواپس لازم است؟ واقعیت این است که برای مهندسی دواپس نمیتوان یک مسیر شغلی مشخصی ترسیم کرد. علاقهمندان میتوانند از زمینههای مختلف وارد این موقعیت شغلی شوند. برای مثال، توسعهدهنده نرمافزار میتواند در اموری مانند پیکربندی زیرساخت هاست، مهارت کسب کند تا تبدیل به مهندس دواپس شود. به طور مشابه، یک مدیر سیستم با دانش کدنویسی، اسکریپتنویسی و تست، میتواند در شغل مهندسی DevOps مشغول به کار شود.
معمولاً مهارتهایی که برای مهندس DevOps در نظر گرفته میشود، دانش container،cloud ، CI/CD و همچنین مهارتهای نرم است. یک مهندس دواپس همچنین ممکن است به دانش لازم برای تغییر فرایندها و حل مشکلات سازمانی برای دستیابی به نتایج تجاری بهتر نیاز داشته باشد.
اکثر موقعیتهای مربوط به سطح ابتدایی DevOps، نیاز به مدرکی در زمینه علوم کامپیوتر یا رشته مرتبطی دارند که شامل کدنویسی، تست QA و اجزای زیرساخت فناوری اطلاعات است. موقعیتهای سطح بالاتر ممکن است به مدارک پیشرفته در معماری سیستمها و طراحی نرمافزار نیاز داشته باشند؛ بنابراین، افرادی که علاقهمند به ادامه مسیر در این موقعیت شغلی هستند، باید دائماً به آموزش devops و افزایش دانش خود در این زمینه با مطالعه کتابهای این رویکرد بپردازند و از طریق وبسایتها و کنفرانسها با سایر اعضای جامعه ارتباط برقرار کنند. همچنین با شرکت در دوره آموزشی devops با عنوان دوره اصول و مبانی DevOps نیز میتوانند این مهارت را بهخوبی یاد بگیرند. در این دوره سعی شده تا به آموزش کامل دواپس پرداخته و هر آن چیزی را که برای تبدیلشدن به یک مهندس دواپس لازم است، پوشش داده شود.
امروزه نبود امنیت کافی در فضای وب، خطر حملات سایبری، سرقت اطلاعات شخصی و مالی و اختلال در سیستمهای حیاتی را به همراه دارد. امنیت سایبری با محافظت از دادهها و زیرساختها، به صنایع کمک میکند تا از تهدیدات مخرب در امان بمانند و اعتماد کاربران به خدمات دیجیتال را تقویت میکند. این حفاظت نه […]
در دنیای امروز که وابستگی عمیقی به اینترنت وجود دارد، امنیت سایبری به یکی از مباحث حیاتی و ضروری برای حفاظت از اطلاعات حساس و زیرساختهای کلیدی تبدیل شده است. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهایی که در سالهای اخیر با چالشهای متعدد سایبری روبرو بوده، در تلاش است با تقویت زیرساختها و افزایش […]
اوبونتو یک سیستمعامل محبوب مبتنی بر لینوکس است که بهصورت رایگان و متنباز ارائه میشود. این سیستمعامل توسط شرکت Canonical توسعه یافته و پشتیبانی میشود و به دلیل رابط کاربری ساده و تنوع نسخهها، محبوبیت زیادی در بین کاربران خانگی و سازمانی و خصوصا برنامهنویسان پیدا کرده است. علاوه بر این، اوبونتو به دلیل پایداری […]
آیا تابهحال به این فکر کردهاید که چگونه میتوانید با دوستان خود در سراسر دنیا ارتباط برقرار کرده و با آنها تبادل اطلاعات کنید؟ در دنیای امروز، ارتباطات نقشی حیاتی در زندگی شخصی و حرفهای ما ایفا میکنند. این در حالی است که در گذشته برقراری چنین ارتباطی بسیار سخت و گاهی غیرممکن بود. از […]
آکادمی همراه اول با هدف تربیت، توسعه و توانمندسازی نیروی انسانی در اکوسیستم دیجیتال در تابستان ۹۹ آغاز به کار کرده است. آکادمی به پشتوانهی تجربهی آموزش و توسعهی نیروی انسانی همراهاول میکوشد نیازهای آموزشی عمومی، تخصصی و شکاف میان تحصیلات آکادمیک و فضای کار را پوشش دهد.