آخرین باری که در تصمیمگیری و انتخاب راهحل به چالش برخوردید، کی بود؟ شاید امروز صبح بود که تصمیم گرفتید دوباره دکمه چرتزدن آلارم گوشیتان را بزنید. شاید در رستوران، موقع انتخاب غذا از میان صدهای غذای متنوع بود یا شاید زمانی بود که کمد لباستان را برای انتخاب لباسی مناسب برای یک سخنرانی، زیر و رو کردید. با اینکه این تصمیمها بهظاهر ساده هستند، در برخی مواقع میتوانند بسیار دشوار و با استرس و اضطراب باشند و تصمیمگیری را برای افراد سخت کنند اما بیایید کمی عمیقتر به این موضوع نگاه کنیم. اصلاً تصمیمگیری چه مراحلی دارد؟
در این مقاله قصد داریم روی دو سوال مهم «تصمیمگیری چیست و چه مراحلی دارد؟» تمرکز کنیم و پاسخ آنها را با شما در میان بگذاریم. با ما همراه باشید.
تصمیمگیری فرایند انتخاب از میان چندین گزینه پیش روست. اغلب مواقع تصمیمی که میگیریم شامل شناسایی تصمیم، جمعآوری اطلاعات و ارزیابی راهحلهای جایگزین است.
فرایند تصمیمگیری هرچه سنجیدهتر و هوشمندانهتر طی شود، میتواند به یک تصمیمگیری خوب منتهی شود. در واقع، استفاده از فرایند تصمیمگیری گامبهگام میتواند به شما کمک کند تا با سازماندهی اطلاعات مرتبط و تعریف گزینههای جایگزین، تصمیمات سنجیده و عاقلانهای بگیرید. این رویکرد شانس انتخاب رضایتبخشترین جایگزین ممکن را افزایش میدهد اما تصمیمگیری چه مراحلی دارد؟
مهم نیست که تصمیم بزرگی مثل انتخاب استراتژی بازاریابی یک سازمان بزرگ را پیش رو دارید یا تصمیم سادهای مثل انتخاب رنگ لباس مهمانی، بهتر است بدانید که تصمیمگیری خوب چه مراحلی دارد تا بتوانید بهترین تصمیم را در لحظه بگیرید. هرچند تصمیمات ساده میتوانند مراحل کمتری داشته باشند اما در ادامه ۷ مرحله اصلی تصمیمگیری خوب برای تصمیمات مهم و اساسی را به طور مفصل توضیح میدهیم:
برخی تصمیمات اغلب با شکست مواجه میشوند زیرا عوامل کلیدی از همان ابتدا نادیده گرفته میشوند. بنابراین، قبل از اینکه تصمیمی بگیرید، باید شرایط خود را کاملاً درک کنید.
ابتدا مشکلی را که قصد تصمیمگیری در مورد آن را دارید، در نظر بگیرید. شما باید تعیین کنید که آیا مشکل بیان شده، مشکلی واقعی است یا نشانهای برای مشکل بزرگتر است. اگر فقط یک نشانه باشد، قطعاً تصمیم بزرگتری پیش رو خواهید داشت و اکنون هر تصمیمی که بگیرید، تأثیر منفی یا مثبت روی تصمیم بزرگ شما خواهد داشت.
برای مثال، فرض کنید به عنوان یک مدیر بازاریابی محتوایی، قصد استخدام استراتژیست محتوا را دارید. انتخاب استراتژیست محتوا قدم اولی برای رسیدن به هدفی بزرگتر یعنی انتخاب و اجرای استراتژی مناسب برای بازاریابی محتوایی است. در چنین شرایطی، باید دقت کافی را در انتخاب استراتژیست داشته باشید چرا که در آینده تصمیمات او تاثیر مستقیمی بر هدف و انتخابهای شما خواهند داشت.
آیا تمرکز کافی روی تصمیمگیری خود دارید؟ قبل از اینکه تصمیم بزرگ را بگیرید، مدتی را صرف آمادهسازی خود و محل تصمیم گیریتان کنید.
به یاد داشته باشید که بیشتر تصمیمها (مثل همان انتخاب استراتژیست محتوا) روی افراد دیگر (مدیر بازاریابی یا مدیرعامل) نیز تاثیر میگذارند. بنابراین میتوانید با ایجاد محیطی سازنده، هم برای خودتان و هم افرادی که در این تصمیمگیری دخیلاند، از حمایت این افراد نیز بهرهمند شوید.
این امر بهویژه زمانی صادق است که برای اجرای تصمیمی که شما مسئول آن هستید، باید به افراد دیگر تکیه کنید. شما باید شناسایی کنید که چه کسانی را باید در این فرآیند بگنجانید و چه کسانی نقشی در تصمیمگیری نهایی دارند. متخصصان در این حوزه میگویند که اعضای گروه برای تصمیمگیری نهایی، در حالت ایدهآل، نهایتاً باید شامل پنج تا هفت نفر باشند.
پس از شناسایی این افراد، آنها را به مشارکت در بحث تصمیمگیری، بدون ترس از بیان نظراتشان، تشویق کنید.
هرچه گزینههایی که بررسی میکنید گستردهتر باشند، احتمالاً تصمیم نهایی شما بهتر خواهد بود. ایجاد تعدادی گزینه مختلف ممکن است در ابتدا به نظر برسد که تصمیم شما را پیچیدهتر میکنند، اما این امر شما را مجبور میکند عمیقتر بگردید و از زوایای مختلف به مشکل نگاه کنید. برای مثال، حداقل رزومه ۲۰ استراتژیست محتوا را مورد بررسی قرار دهید تا با مقایسه آنها بتوانید به بهترین انتخاب برسید.
در چنین شرایطی، استفاده از انواع تکنیکهای تفکر خلاق میتواند مفید باشد. این تکنیکها میتوانند به شما کمک کنند تا از الگوهای عادی تفکر خود خارج شوید و راهحلهای واقعاً خلاقانهای ارائه دهید.
هنگامی که از راهحلهای خود مطمئن شدید، وقت آن است که امکانسنجی، خطرات و پیامدهای هر یک از راهحلها را ارزیابی کنید.
تقریباً هر تصمیمی مستلزم درجاتی از ریسک است. برای ارزیابی تهدیدها و ارزیابی احتمال وقوع رویدادهای نامطلوب و هزینه مدیریت آنها، به یک رویکرد ساختار یافته نیاز دارید. شما همچنین باید تأثیر اخلاقی هر گزینه و اینکه چگونه ممکن است با ارزشهای شخصی و سازمانی شما مطابقت داشته باشد، را بررسی کنید.
هنگامی که راهحلهای خود را ارزیابی کردید، گام بعدی این است که تصمیم خود را بگیرید. بالاخره از میان ۲۰ استراتژیست، کدام یک را انتخاب میکنید؟
اگر معیارهای مختلفی برای انتخاب نهایی دارید، از تجزیهوتحلیل ماتریس تصمیم برای مقایسه دقیق آنها استفاده کنید یا اگر میخواهید تعیین کنید که کدام یک باید بیشترین وزن را در تصمیم شما داشته باشند، یک تحلیل مقایسه زوجی (AHP) انجام دهید.
اگر تصمیم شما قرار است به صورت گروهی گرفته شود، تکنیکهایی مانند رأیگیری و شمارش اصلاح شده بوردا (Modified Borda Count) میتواند به تیم شما کمک کند تا به توافق برسید.
اگر به هر دلیلی میخواهید هر عضو گروه به صورت ناشناس، تصمیمهای خود را بیان کند، از تکنیک دلفی (Delphi) برای رسیدن به یک تصمیم منصفانه و بیطرفانه استفاده کنید. این تکنیک از چرخههای بحث و استدلال مکتوب و ناشناس استفاده میکند که توسط تسهیلکنندهای مدیریت میشود. در این تکنیک شرکتکنندگان هیچ اطلاعاتی درباره سایر افراد حاضر در تصمیمگیری ندارند.
پس از اینکه مراحل سخت و پیچیده ارزیابی و انتخاب راهحل نهایی را طی کردید، اکنون زمان ارزیابی تصمیم است. با ارزیابی تصمیمی که گرفتید، میتوانید از وقوع اشتباهات جلوگیری کنید.
قبل از شروع به اجرای تصمیم خود، نگاهی طولانی و عمیق به آن بیندازید تا مطمئن شوید که تصمیم کاملاً درستی گرفتهاید و اشتباهی در فرآیند تصمیمگیری، رخ نداده است. برای این منظور، تکتک مراحل را دوباره مورد بررسی قرار داده و از درستی انتخابهایی که در هر مرحله کردهاید اطمینان حاصل کنید.
در صورتی که تصمیم شما افراد دیگری را نیز تحتتأثیر قرار میدهد، باید پس از انتخاب نهایی، آن را به روشی جذاب، آموزنده و الهامبخش با همه افراد به اشتراک گذارید.
با بحث در مورد اینکه چگونه و چرا به این تصمیم خود رسیدهاید، اعضا را در اجرای تصمیم مشارکت دهید. هرچه اطلاعات بیشتری در مورد خطرات و مزایای پیشبینی شده ارائه دهید، احتمال حمایت اعضا از آن بیشتر میشود.
در نهایت، پس از اینکه تصمیمتان از سمت اعضا نیز مورد تایید قرار گرفت، آن را اجرا کرده و نتیجه کار را مشاهده کنید.
در بالا توضیح دادیم که تصمیمگیری خوب چه مراحلی دارد و تکتک مراحل را به طور کامل توضیح دادیم. هرچند با انجام این مراحل میتوانید تصمیمات خود را به خوبی ارزیابی کرده و اجرایی کنید، گاهی برای اینکه بتوانید تصمیم درستتری در لحظه بگیرید، باید مغز و ذهن خود را آموزش دهید. آموزش مغز کاری است که میتوانید به کمک دوره آموزشی کوچینگ مغز بهراحتی انجام دهید.
در دوره کوچینگ مغز، علاوه بر ارائه اطلاعات مفید درباره مغز و نحوه عملکرد و تأثیرگذاری بر روی آن، نکات خوبی برای نحوه تصمیمگیری خوب نیز ارائه میشود. با تماشای این دوره به خوبی درک خواهید کرد که مغز چگونه تصمیمگیری میکند و تصمیمگیری چه مراحلی دارد.
امکان ندارد در شبکههای اجتماعی حضور داشته باشید و روزی یک پست درباره تست MBTI نبینید و تایپ شخصیت خود را در میان کاراکترهای فیلم و سریال و …. پیدا نکنید. اما سوال این است که آیا تست MBTI یا Myers-Briggs Type Indicator بهترین و دقیقترین آزمون شخصیت شناسی است؟ جواب این است که به باور […]
کارآموزی برای بسیاری از دانشجویان و جوانان اولین گام برای ورود به دنیای حرفهای و کاری است. این تجربه میتواند هیجان انگیز باشد، اما در عین حال با استرس و اضطراب همراه است. این استرسها تا حدودی طبیعی است که عموما از آشنا نبودن با محیط کار، انتظارات بالا از خود یا ترس از اشتباهات ناشی […]
ما همیشه قبل از اینکه راهی سفر شویم، برنامهی کامل سفر را میچینیم، هتل رزرو میکنیم، بلیطهایمان را از چند مدت قبل میخریم و تعیین میکنیم که در هر روز از سفر به کدام جاذبههای دیدنی سر بزنیم و چه کارهایی انجام دهیم. دلیل ما از انجام این اقدامات این است که مطمئن شویم برنامه […]
شخصیت یا personality موضوعی است که حرفهای زیادی درباره آن زده میشود. بسیاری از کارشناسان درباره جنبههای مختلف آن اختلافنظر دارند؛ اما بهطورکلی میتوان آن را مجموعهای از ویژگیهایی تعریف کرد که یک فرد را میسازد. سوال مهمی که در این جا وجود دارد این است که آیا این موضوع بهاندازه کافی دقیق است و […]
آیا علاقهمندید سبک رهبری خود را کشف کنید یا حتی پتانسیل رهبری بقیه افراد، از جمله کارمندان خود را بسنجید؟! تست دیسک DiSC، ابزاری است که میتواند به شما کمک کند تا نقاط قوت، ضعف و سبک مدیریت خود را درک کنید و تمایلات، ترجیحات و حتی نقاط کور خود را ببینید و تصمیم گیری های […]
ارتباطات بهعنوان یک جنبهٔ جداییناپذیر از زندگی روزمره و سنگ بنای اصلی تعاملات انسانی است که تاروپود وجود اجتماعی ما را به هم پیوند میزند. از طریق تبادل بیوقفهٔ افکار، ایدهها و احساسات با دیگران است که ارتباط برقرار کرده، روابط و مذاکره تجاری ایجاد میکنیم. با این حال، هنر ارتباط موثر، مانند یک سمفونی، نیازمند […]
در طول زندگی ما لحظات زیادی وجود دارد که در حال مذاکره هستیم. هنگام صحبت با کشورهای دیگر برای تجارت سعی در به توافق رسیدن داریم، هنگام فروش سهام خود مذاکره میکنیم و حتی زمانی که قصد خرید یک لباس را داریم، چانه میزنیم و سعی داریم با مذاکره تخفیف بگیریم. همه این شرایط نمونهای […]
ما همیشه قبل از اینکه راهی سفر شویم، برنامهی کامل سفر را میچینیم و تصمیم گیری می کنیم، هتل رزرو میکنیم، بلیطهایمان را از چند مدت قبل میخریم و تعیین میکنیم که در هر روز از سفر به کدام جاذبههای دیدنی سر بزنیم و چه کارهایی انجام دهیم. دلیل ما از انجام این اقدامات این […]
تا به حال چندبار سعی در برنامهریزی مدیریت زمان کردهاید ولی در آن شکست خوردهاید؟ فرقی نمیکند چه کسی هستید و در روز چه کاری انجام میدهید، مطمئنا با خود آرزو میکنید که ای کاش روز، ساعتهای بیشتری داشت! در این مقاله به معرفی بهترین اپلیکیشن مدیریت زمان میپردازیم که به شما کمک میکنند بهترین […]
در دنیای مدرن امروزی ارتباطات حرف اول را میزند. در جایی خواندم که ارتباط موثر در محیط کار مثل گریسی است که چرخهای آن کسبوکار را روغنکاری میکند تا نرمتر و سریعتر پیش برود. و دقیقا همینطور است! ارتباطات موثر در محیط کار، بهعنوان سنگبنای ساخت تیمهای موفق عمل میکند و با افزایش مشارکت افراد […]
برنامهریزی هم برای موفقیت شغلی و هم برای رسیدن به اهداف شخصی، الزامی است. برنامهریزی است در که کسب و کارها، به پیشبرد بهتر استراتژیها و تخصیص مفیدتر منابع کمک میکند و همچنین یک نقشه راه عالی برای دستیابی به اهداف سازمانی است. در زندگی شخصی نیز برنامه ریزی به افراد […]
هر روز با موقعیتهایی در زندگی مواجه میشویم که ما را مجبور به انتخاب از میان چندین گزینه میکنند. برخی از این انتخابها آسان هستند و برخی از آنها دشوار؛ اما چطور بفهمیم بهترین شیوه تصمیمگیری چیست؟ تصمیمات آسان میتواند انتخاب لباسی باشد که برای موقعیت خاصی میخواهیم بپوشیم یا تصمیمات دیگری مثل چه بخوریم، […]
اضطراب یک احساس طبیعی است که همه ما در مقاطعی از زندگی خود آن را تجربه می کنیم. با این حال، زمانی که اضطراب به یک مشکل مداوم تبدیل شود، می تواند تاثیر منفی بر زندگی ما گذاشته و منجر به مشکلات مختلفی شود. خوشبختانه، راهکارهای زیادی برای مقابله با اضطراب وجود دارد که یکی […]
اگر چه ممکن است افراد زیادی اضطراب و نگرانی را به جای یکدیگر به کار ببرند؛ با این حال، این دو واژه از لحاظ روانشناسی کاملا با هم متفاوت هستند و شیوههای درمانی آنها نیز با یکدیگر تفاوت دارد. چیزی که بیشتر از همه میتواند در شناسایی فرق اضطراب و نگرانی به شما کمک کند، […]
استرس و اضطراب دو مسئله روانشناختی شایع هستند که در جامعه مدرن ما بسیار رایج شدهاند. همه ما در زندگی روزمره با موقعیتهایی روبرو میشیم که میتونن منجر به تجربه استرس و اضطراب بشن. اما چرا برخی افراد با این مشکلات روانشناختی بیشتر از دیگران آسیب میبینن؟ در این مقاله، قصد داریم به سوالات مربوط […]
یک اصل روانشناسی میگه: «شخصیت کودک تا پیش از ۱۰ سالگی شکل میگیره». میدونید این یعنی چی؟ یعنی تمام کارهایی که امروز انجام میدیم، از نوع حرف زدنمون، باورهامون، رفتارهامون، اعتماد به نفسمون و غیره، همه و همه پیش از اینکه ده سالمون بشه در ما نهادینه شدن. البته نمیخوام ماجرا ترسناک بشه، همه ما […]
اضطراب و اختلالات ناشی از آن برخلاف تصور عموم، نه فقط موجب ایجاد مشکلات مختلف ذهنی میشود، بلکه جسم و ابعاد دیگر زندگی افراد درگیر را هم تحت تاثیر خود قرار میدهد. زمانی که شما تمام روز با حالات متنوع اضطراب، دست و پنجه نرم میکنید، طبیعی است که نتوانید به خوبی تمرکز کنید، مطالعه […]
اضطراب فراگیر، یکی از مشکلات روانی رایج در جوامع مدرن است که تاثیرات قابل توجهی بر زندگی افراد دارد. این نوع اضطراب، یک وضعیت نگرانی مزمن و بیش از حد است که به صورت پایدار در زمان و مواقع مختلف ظاهر میشود. افرادی که اضطراب فراگیر را تجربه میکنند، حالت نگرانی و استرس تمامی جوانب […]
در این مقاله، به بررسی روشهای درمان اضطراب و ترفندهای شگفتانگیزی که در بهبود این اختلال موثر هستند، میپرداریم. اینروشها و ترفندها شامل روشهای روانشناسی، روشهای رفتاری، تغییر سبک زندگی و استفاده از تکنیکهای مشاوره و درمانی میشوند. با توجه به اهمیت و رواج اضطراب در جامعه، امیدواریم که این مقاله بتواند به شما کمک […]
اضطراب یکی از مسائل مهم و تأثیرگذار در زندگی دانشآموزان است. اگر متوجه دلنگرانیهای بیدلیل، افت تحصیلی، کاهش وزن در زمان امتحانات، نامنظم بودن ساعات خواب در فرزندانتان شدید، احتمال دارد که دچار اختلال اضطراب شدید شده باشند. اضطراب در دانش آموزان به صورت احساس ترس، استرس و نگرانی در مواجهه با وضعیتهای خاص یا […]
همه ما بارها، در موقعیتهای مختلف، در مواجه با مشکلات و یا شرایط خاص، استرس و اضطراب را با شدتهای مختلف لمس کردهایم. شاید یکی از آشکارترین آنها، جلسه کنکور باشد که اکثر افراد حتی با بیشترین آمادگی، آن را تجربه کردهاند و بعضا از اثرات ناخوشایند آن هنوز و بعد از سالها، سخن میگویند. […]
هرکجا میروید مدام به این فکر میکنید بقیه راجع بهتون چه فکری میکنند؟ از آشنا شدن با آدمای جدید واهمه دارید؟ در موقعیتهای اجتماعی، آگاهانه رفتار همه رو وارسی میکنید و کوچکترین حرف یا حرکتی رو میزارید به حساب یک ماجرای بزرگ در پشت پرده که شما ازش خبر ندارید؟ متأسفانه، باید بگم احتمالا شما […]
همه ما وقتی میخواهیم تصمیمی بگیریم یا مسالهای را حل کنیم، عوامل مختلفی مثل اطلاعات قبلی، تجربیات و برداشتهای فردیمان بر روی آن تاثیر میگذارند. به مجموعهای از این عوامل که طرز فکر و تصمیمگیری در مورد مسائل پیرامونمان را شکل میدهند، مدلهای ذهنی میگویند. شناخت مدل های ذهنی برتر به ما کمک میکند تا […]
اضطراب و ترس دو حالت روانی است که در زندگی انسانها بسیار رایج هستند و تاثیرات قابل توجهی بر روحیه و رفتار فرد دارند. این دو حالت به طور کلی در واکنش به موقعیتها و تهدیدها بروز میکنند و میتوانند بر تعادل و کیفیت زندگی فرد تاثیر گذار باشند. اضطراب و ترس در اصل دو […]
وقتی بچه بودیم، حداقل یک بار این سؤال از همه ما پرسیده شده: “وقتی بزرگ بشی، میخواهی چه کاره بشی؟” احتمالاً پزشک، خلبان یا مهندس شغلهایی بود که با رویاپردازی و بدون درنظر گرفتن ظرفیتهای فردیتان در مورد آنها نظر میدادید. اما وقتی کمی سنمان بالاتر میرود و وارد جامعه میشویم، میتوانیم با درنظر گرفتن […]
آیا شما هم احساس میکنید که وقتی در مواجهه با جمعی از افراد قرار میگیرید، اضطراب صحبت در جمع به شما حملهور میشود؟ آیا صحبت کردن در جمع برای شما یک تمرین دشوار است و باعث میشود تا از بیان نظراتتان و صحبت کردن در محیطهای اجتماعی خودداری کنید؟ اگر پاسخ شما بله است، خبر […]
در این مقاله، به بررسی عوارضی که انواع مختلف اضطراب بر سلامت روانی و جسمی فرد میذارن، میپردازیم. انواع اضطراب شامل اضطراب عمومی، اضطراب اجتماعی، اضطراب ترس از موارد خاص، اضطراب جنونی، اختلال ترس و وسواس و … هستند که هر یک از این انواع اضطراب میتوانند عوارض خاص و منحصربهفردی داشته باشند که در […]
در مقاله پیشرو به بررسی و توضیح فرق اضطراب و استرس چیست میپردازیم. اضطراب و استرس دو وضعیت روانی هستند که ممکن است در زندگی روزمره تجربه کنید، که در برخی موارد همزمان باهم ظاهر میشوند. بااینحال، این دو وضعیت روانی تفاوتهای قابل توجهی بایکدیگر دارند. در این مقاله، تفاوت اضطراب استرس و ویژگیهای عمده […]
اضطراب و افسردگی دو حالت روانشناختی متفاوت هستند که بیشتر علائمشان شبیه همدیگه است. از طرفی تفاوت اضطراب و افسردگی بسیار کمه؛ به همین علت تشخیص این دو از همدیگه سخت خواهد بود. برای شناخت بهتر فرق اضطراب و افسردگی قراره در طول این مقاله به تفصیل هر دو را بررسی و سعی کنیم شناخت کاملی از هر کدوم […]
اضطراب یک واکنش طبیعی است که در برابر تهدیدها، نگرانیها و فشارهای روزمره برای افراد ایجاد میشود. اما در برخی افراد، اضطراب به یک مشکل مزمن و نگرانی غیرقابل کنترل تبدیل شده که بر کیفیت زندگی و عملکرد روزانه آنها تاثیر منفی میگذارد. درمان اضطراب به دلیل اهمیت حفظ سلامت روانی و فیزیکی افراد بسیار […]
اضطراب و خشم دو حس بشری هستند که در برخی شرایط بروز میکنند. اما این دو تفاوتها و تمایزهای مهمی نیز دارند. اضطراب به عنوان یک اختلال روانی مزمن شناخته میشود، در حالی که خشم عموما به عنوان یک واکنش ناخوشایند و کوتاهمدت به موقعیتهای خاص تعریف میشود. در این مقاله، به مقایسه اضطراب و […]
آکادمی همراه اول با هدف تربیت، توسعه و توانمندسازی نیروی انسانی در اکوسیستم دیجیتال در تابستان ۹۹ آغاز به کار کرده است. آکادمی به پشتوانهی تجربهی آموزش و توسعهی نیروی انسانی همراهاول میکوشد نیازهای آموزشی عمومی، تخصصی و شکاف میان تحصیلات آکادمیک و فضای کار را پوشش دهد.